Michiel Couzy, Het Parool, 8-5-2019

Het aantal geboekte Amsterdamse woningen via Airbnb is vorig jaar ruim 10 procent toegenomen tot 21.040, blijkt uit cijfers die de gemeente woensdag naar buiten brengt. Ook de hoeveelheid advertenties voor vakantieverhuur in Amsterdam is gestegen, tot bijna 30.000.

Amsterdam probeert op allerlei manieren grip te krijgen op vakantieverhuur, onder meer via de meldplicht, die eind 2017 is ingegaan. Iedere Amsterdammer die een woning verhuurt, moet dat sindsdien aangeven bij de gemeente. Dit zou een extra wapen zijn voor de gemeente om zicht te krijgen op het aanbod en vervolgens gericht te kunnen handhaven op overtreding van de regels.

Losse flodder

Vooralsnog is de meldplicht een losse flodder. Ruim één jaar na de invoering is nog geen kwart van de vakantieverhuur bij de gemeente gemeld.

“Dat is teleurstellend,” zegt Laurens Ivens, wethouder Wonen. “Ik begrijp dat het even duurt voordat beleid effect heeft, maar dit lage tempo is gewoon niet goed genoeg.”

Deze nalatigheid van verhuurders leidt niet tot een golf aan boetes. Vorig jaar zijn slechts 58 schenders van de meldplicht op de bon gegaan. Dat is niet het hele verhaal, zegt Ivens, want sommige verhuurders hebben zwaardere straffen gekregen dan een boete omdat ze niet melden én te veel dagen verhuren. Wel is de gemeente begonnen met gerichte handhaving op het niet melden van vakantieverhuur.

Illegale verhuur

Opvallend genoeg is het aantal meldingen van buurtbewoners over illegale toeristische verhuur vorig jaar gedaald. Ivens heeft niet de indruk dat dit komt doordat fraude of overlast zijn afgenomen. Vooral de bereidheid onder Amsterdammers om overlast te melden lijkt gering.

De cijfers die de gemeente woensdag naar de raad stuurt, wijken af van de gegevens die vastgoedadviseur Colliers vorig week publiceerde.

Colliers constateerde een afname van vakantieverhuur, de gemeente een toename. Een ander verschil is dat Colliers stelt dat 41 procent van de Amsterdamse huizen langer is verhuurd dan toegestaan, de gemeente komt uit op 3 procent. Daar plaatst Ivens een kanttekening bij: als zoveel verhuurders zich niet melden, is het lastig te achterhalen of zij de regels overtreden.

Het verschil in de cijfers zit vooral in de bronnen die de partijen gebruiken. Colliers baseert zich op het Amerikaanse databedrijf Airdna. De gemeente doet zelf onderzoek en gebruikt cijfers van Inside Airbnb, een platform dat het aanbod in de gaten houdt en gegevens die Airbnb zelf aanlevert.

Aangezien Airbnb en de gemeente niet meer met elkaar overleggen, zal dit de laatste keer zijn dat het platform meewerkt.

Londens niveau

Het aanbod op Airbnb is het grootst in Amsterdam-West, op afstand gevolgd door Centrum en Zuid, nagenoeg ex aequo.

Opvallend is dat de prijzen van Amsterdamse woningen op Airbnb veel hoger zijn dan in andere grote steden. Met een gemiddelde prijs van 151 euro per nacht laat Amsterdam onder meer Londen (129 euro), München (109 euro), Kopenhagen (105 euro) en Barcelona (103 euro) achter zich.

In Centrum, het duurste stadsdeel is de gemiddelde prijs 220 euro. De prijzen zijn het laagst in Zuidoost, maar die liggen nog altijd op Londens niveau. 

Woonfraude

Amsterdamse corporaties hebben vorig jaar 821 huurcontracten ontbonden wegens woonfraude. Meestal ging het om illegale onderverhuur van een sociale woning. In 2017 ontbonden de corporaties meer huurcontracten: 911.

Deze daling strookt niet met eerdere berichten waaruit blijkt dat fraude met sociale huurwoningen juist toeneemt. Volgens de corporaties blijven fraudeurs beter onder de radar. De gemeente wil meer handhaven.

De gemeente heeft 824 sancties opgelegd aan mensen die de woonregels overtreden, zoals illegale vakantieverhuur. Dat zijn er 50 meer dan een jaar eerder. Vooral het aantal dwangsommen steeg. Het aantal sluitingen van panden of huizen daalde van 149 naar 96.